Büyük Taklid Merci'i Sayın Seyyid Ali Hüseyni Sistani’nin Bürosunun Resmi İnternet Sitesi

Eserleri » Tam İlmihal

ORUÇ HÜKÜMLERi → ← RAMAZAN VE KURBAN BAYRAMI NAMAZLARI

NAMAZ İÇİN NAİP TUTMAK

1514- İnsanın ölümünden sonra, hayatta iken yerine getirmediği namaz ve diğer ibâdetleri için ecîr yani ücret karşılığı onları yapması için birisi naip tutulabilir. Birisi onları ücretsiz yapacak olursa, sahihtir.

1515-
İnsan dirilerden taraf bazı müstehap işlerde örneğin, hac, umre veya Hz. Resulullah'ın ve Ehlibeyt İmamlarının (hepsine selâm olsun) türbelerini ziyaret etmek için ecîr olabilir. Ayrıca müstehap bir iş yapılıp sevabı ölülere veya dirilere hediye edilebilir.

1516-
Ölmüş bir kimsenin kaza namazları için ecîr tutulan, müçtehit olmalı veya taklit edilmesi sahih olan bir müctehidin fetvalarına göre yerine getirmiş olmalı veya ihtiyat kurallarını tam olarak biliyorsa, ihtiyat etmelidir.

1517-
Ecîr (naip), niyet ederken ölüyü belirtmelidir; a-ma ismini bilmesi gerekmez. "Kendisine ecîr olduğum kimse tarafından namaz kılıyorum" diye niyet ederse yeterlidir.

1518-
Ecîr ameli, ölünün boynunda olan şeyi yerine getirmek niyetiyle yapmalıdır. Herhangi bir ameli yapar ve sevabını ölüye hediye ederse, bu yeterli olmaz.

1519-
Kesin olarak ve sahih bir şekilde ameli yerine getireceğine güvenilen kimse ecîr tutulmalıdır.

1520-
Ölen birisinin namazlarını yerine getirmek için ecîr tutulan kimsenin, amelleri yerine getirmediği veya batıl olarak yerine getirdiği anlaşılırsa, ikinci defa ecîr tutulmalıdır.

1521-
Eğer ecîrin amelleri yapıp yapmadığından şüphe edilirse, o yaptım bile dese, dediklerine güvenilmediği taktirde, farz ihtiyat gereği tekrar ecîr tutulmalıdır. Ama ecîrin yaptığı amelin sahih olup olmadığından şüphe edilirse, sahih olduğuna hükmedilebilir.

1522-
Özrü olup örneğin teyemmümle veya oturarak namaz kılan kimse, farz ihtiyat gereği mutlak surette ölünün namazları için ecîr tutulamaz. Ölünün namazları da aynı surette kaza olsa dahi hüküm aynıdır. Fakat cebire abdesti veya guslüyle namaz kılan kimse ecir tutulabilir. Aynı şekilde eli veya ayağı kesik olan kimse de ecir tutulabilir.

1523-
Erkek kadın için, kadın da erkek için ecîr tutulabilir. Namazların sesli ve sessiz kılınması hususunda, ecîr kendi vazifesine göre hareket etmelidir.

1524-
Ölünün namazlarının tertiple kaza edilmesi ge-rekmez. Fakat daha önce de değindiğimiz gibi, bir günün öğlen ve ikindi namazı veya akşam ve yatsı namazı gibi sırasıyla kılınması gereken durumlarda tertibe uyulmalıdır. Ama ölünün taklit ettiği taklit merciinin emrine göre veya ölünün velisinin isteğine göre amel etmesi şartıyla ecir tutulmuşsa, taklit mercii de tertibi gerekli biliyorsa, tertibe riayet edilmelidir.

1525-
Ecîre, ameli özel şekilde yapması şart koşulursa ve o şekilde yerine getirmenin ameli bozacağına emin olmazsa, şarta uyarak ameli yapması gerekir. Şart koşulmazsa, ameli kendi vazifesine uygun yapmalıdır. Fakat kendisinin ve ölünün vazifesinden hangisi ihtiyata daha uygunsa, ona amel etmesi müstehap ihtiyattır. Meselâ ölünün vazifesi, Tesbihât-ı Erbaa'yı üç defa, kendi vazifesi ise bir defa söylemek olursa, üç defa söylesin.

1526-
Ecîrle namazı hangi müstehaplarla birlikte kılması kararlaştırılmazsa, genelde yapılan müstehaplar yapılmalıdır.

1527-
Ölünün kazaya bıraktığı namazları için birkaç ecîr tutulursa, 1523. meselede denildiği gibi, onların her biri için vakit belirlemeye gerek yoktur.

1528-
Bir kimse, bir sene içinde ölünün namazlarını kılmak için ecîr olur ve sene tamamlanmadan ölürse, yerine getirilmediği bilinen namazlar için başka bir ecîr tutulmalıdır. Farz ihtiyat gereği, yerine getirilmediğine ihtimal verilen namazlar için de ecîr tutulmalıdır.

1529-
Bir ölünün namazları için ecîr tutulan kimse, ücretin hepsini alır ve namazları kılıp bitirmeden ölürse, "bütün namazları ecîrin kendisi kılmalıdır" diye şart koşulmuşsa, kılınmayan namazların karşılığını alabilir veya anlaşmayı bozarak kıldığı namazların karşılığını verebilirler. Eğer ecîrin kendisinin yapması gerektiğine dair herhangi bir şart koşulmamışsa, vârislerin ölünün geriye bıraktığı maldan ecîr tutmaları gerekir ve eğer geriye bir mal bırakmamışsa, mirasçılara bir şey farz olmaz.

1530-
Ölünün namazlarını bitirmeden önce ölen ecîrin kendisinin de kaza namazı olursa, bir önceki meselede denilenler yerine getirildikten sonra, malından bir şey artarsa, vasiyet etmiş olur ve mirasçılar da izin verirlerse, kazaya kalan namazlarının hepsi için ecîr tutulur. Eğer izin vermezlerse, malının üçte biri kendi namazları için harcanır.
ORUÇ HÜKÜMLERi → ← RAMAZAN VE KURBAN BAYRAMI NAMAZLARI
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français